Wat je ruikt als het net begint te regenen
Iedereen kent het: je loopt buiten en nog voordat de eerste druppels goed en wel vallen, ruik je ineens een typische, frisse geur. Veel mensen vinden dat een fijne, bijna geruststellende geur. Maar wat ruik je dan eigenlijk? Het is niet gewoon één geur, maar een combinatie van verschillende natuurverschijnselen.
De belangrijkste spelers zijn drie dingen: stoffen uit de grond, oliën van planten en de koele lucht die warme straatstenen, tegels en aarde raakt. Samen zorgen ze voor dat herkenbare “het gaat zo regenen”-gevoel.
Wat is petrichor precies
Die speciale geur na een droge periode met de eerste regen heeft zelfs een naam: petrichor. Die term is bedacht door twee wetenschappers in de jaren zestig. Het komt van Griekse woorden die je vrij kunt vertalen als “steen” en “essentie”. Met andere woorden: de “geur van de stenen” na regen.
Oliën van planten
Als het lang droog is, maken sommige planten oliën aan die in de grond en in stenen trekken. Die oliën beschermen de plant een beetje tegen de droogte. Zolang het droog blijft, merk je er weinig van. Maar zodra de eerste regen valt, komen die oliën los. De druppels zorgen ervoor dat hele kleine beetjes van die stoffen omhoog spatten in de lucht. Jij ademt ze in en je hersenen vertalen dat naar die typische regenlucht.
Kleine luchtbelletjes in plassen en plinten
Als een druppel op een droge stoeptegel valt, lijkt dat simpel, maar op heel kleine schaal gebeurt er van alles. De druppel slaat minieme luchtbelletjes los uit de poriën van de steen of de grond. Die belletjes stijgen razendsnel omhoog en knappen. Daarbij nemen ze minuscule deeltjes olie en stof mee de lucht in. Zo komt de geur letterlijk naar je neus toe.
De rol van ozon bij onweersbuien
Bij sommige regenbuien ruik je eerder een scherpe, bijna schone geur. Die wordt vaak geassocieerd met onweer. Dat heeft te maken met ozon, een gas dat ook hoog in de atmosfeer voorkomt. Bij bliksem en elektrische ontladingen in de lucht kunnen kleine hoeveelheden ozon ontstaan. Die zwaardere lucht wordt soms naar beneden gedrukt, bijvoorbeeld door een naderende bui.
Als die lucht jouw straat of tuin bereikt, ruik jij die typische, wat prikkelende frisheid. Veel mensen noemen dat ook “de geur van regen”, maar het is eigenlijk iets anders dan petrichor. In de praktijk lopen die geuren vaak door elkaar heen, waardoor je een mix van natte stoep, aarde en ozon ruikt.
Waarom we de geur van regen vaak fijn vinden
Er zijn verschillende verklaringen waarom zoveel mensen de geur van regen als prettig ervaren. Een eenvoudige reden is puur praktisch: regen betekent water en verkoeling na warmte en droogte. Voor de mens (en dieren) was dat vroeger belangrijk voor overleving. Het kan zijn dat onze hersenen daarom een soort beloningsgevoel koppelen aan deze geur.
Daarnaast is er de kracht van herinneringen. Regengeur kan je terugbrengen naar vakanties, buitenspelen als kind of een warme zomeravond waarop eindelijk een bui losbarstte. Die positieve herinneringen zorgen ervoor dat je de geur als aangenaam ervaart, zelfs als je misschien eigenlijk geen fan bent van natgeregend worden.
Waarom regen in de stad anders ruikt dan in het bos
Regen in een bos ruikt vaak zachter en groener dan regen in de stad. Dat komt omdat er in een bos veel meer planten, bomen en aarde zijn. De petrichor-geur is daar dus sterker verbonden met natuurlijke oliën en vochtige grond. In de stad mengt regen zich met uitlaatgassen, asfalt en stof van verkeer. Daardoor kan de geur soms wat zwaarder of zelfs muffig zijn.
Toch blijft er iets herkenbaars: die eerste frisse golf lucht als de bui eraan komt. Waar je ook bent, je neus herkent dat moment vaak sneller dan je ogen. De volgende keer dat het gaat regenen, kun je eens bewust proberen te herkennen wat jij precies ruikt: meer aarde, meer steen of misschien zelfs een vleugje ozon.
