De peuterpuberteit: wat gebeurt er in hun hoofd?
Rond de leeftijd van twee jaar begint bij veel kinderen de zogenaamde ‘peuterpuberteit’. Op deze leeftijd ontwikkelen peuters hun eigen wil, maar hebben ze nog weinig controle over hun emoties. Dit zorgt vaak voor frustraties, zowel bij het kind als bij de ouder. Een "nee" van mama of papa kan al genoeg zijn om een driftbui te veroorzaken. Voor ouders kan dit gedrag overkomen als koppig of eigenwijs, maar er zijn goede redenen voor dit gedrag.
De ontwikkeling van autonomie
Peuters zitten in een fase waarin ze hun autonomie willen ontdekken. Ze willen zelf beslissingen nemen, ook al begrijpen ze nog niet alle gevolgen van hun keuzes. Als ouder is het belangrijk om deze behoefte te erkennen. Geef je kind op een veilige manier keuzes: laat ze kiezen tussen twee outfits of bepalen wat ze eerst willen doen. Dit geeft hen een gevoel van controle, zonder dat jij de regie volledig uit handen hoeft te geven.
Het effect van taalontwikkeling
Rond deze leeftijd groeit de taalvaardigheid van peuters enorm. Toch kunnen ze nog niet alles goed onder woorden brengen wat ze voelen of bedoelen. Hierdoor kunnen ze gefrustreerd raken. Het lijkt dan alsof ze niet willen luisteren of eigenwijs zijn, terwijl ze eigenlijk moeite hebben zich te uiten. Probeer als ouder in te spelen op hun belevingswereld door rustig met ze te praten en woorden te geven aan hun emoties.
Hoe kun je als ouder reageren?
Blijf rustig en consequent
Boos reageren helpt meestal niet. Je kind zal eerder gespannen raken, wat de situatie verergert. Het is belangrijk om rustig te blijven en duidelijke grenzen te stellen. Blijf consequent, ook als het even lastig is. Dit zorgt voor duidelijkheid en veiligheid.
Erken gevoelens
Als je kind huilt of schreeuwt, probeer dan hun gevoelens te benoemen. Zeg bijvoorbeeld: "Ik zie dat je boos bent omdat je geen koekje krijgt." Hiermee leert je kind dat gevoelens er mogen zijn én hoe ze deze kunnen uiten.
Geef structuur en routines
Structuur geeft peuters houvast. Vaste eetmomenten, slaaptijden en een herkenbare dagindeling helpen bij het voorkomen van driftbuien. Ook weten ze zo beter wat er van hen verwacht wordt, wat weer bijdraagt aan rust en stabiliteit.
Wanneer is koppigheid zorgwekkend?
Soms lijkt het gedrag van een peuter extreem. Als driftbuien dagelijks voorkomen of agressief zijn naar andere kinderen of zichzelf, dan is het goed om met het consultatiebureau of een specialist te overleggen. In de meeste gevallen is het echter een normale fase die vanzelf weer voorbijgaat.
Laat je niet ontmoedigen
Elke ouder komt in deze fase wel momenten tegen waarop ze zich afvragen of ze het wel goed doen. Het is belangrijk om te onthouden dat deze periode tijdelijk is. De koppigheid is onderdeel van de normale ontwikkeling naar een zelfstandig persoon. Door liefdevol, duidelijk en geduldig te blijven, help je je kind sterker en zelfverzekerder te worden.
