De koppigheidsfase: wat is het?
Rond de leeftijd van twee jaar beginnen peuters vaker ‘nee’ te zeggen. Deze fase staat bekend als de koppigheidsfase of peuterpuberteit. Veel moeders herkennen dit moment als het ogenblik waarop hun peuter ineens overal tegenin lijkt te gaan. Of het nu gaat om aankleden, eten of naar bed gaan — het antwoord is steevast 'nee'. Maar waarom doen peuters dit eigenlijk?
Waarom peuters zo vaak 'nee' zeggen
Ontwikkeling van zelfstandigheid
Peuters ontwikkelen een sterker zelfbewustzijn rond deze leeftijd. Ze gaan zichzelf zien als een apart persoon met eigen voorkeuren en meningen. Door ‘nee’ te zeggen, oefenen ze hun eigen wil. Dit is een belangrijke stap in hun cognitieve en emotionele ontwikkeling.
Behoefte aan controle
Peuters ervaren voor het eerst het gevoel van controle wanneer zij mogen kiezen of ze iets wel of niet willen doen. Door ‘nee’ te zeggen, proberen ze grip te krijgen op hun omgeving. Dit is een manier om grenzen te verkennen en hun onafhankelijkheid te testen.
Reactie op frustratie
Soms zeggen peuters ‘nee’ uit frustratie. Ze kunnen hun gevoelens nog niet goed onder woorden brengen en hebben moeite met omgaan met veranderingen in hun routine of omgeving. Het ‘nee’ kan dus ook een uiting zijn van onbegrip of onmacht.
Hoe ga je ermee om als moeder?
Blijf rustig en consequent
Het is belangrijk om kalm te blijven wanneer je kind in de ‘nee-fase’ zit. Probeer niet in een machtsstrijd terecht te komen, maar geef duidelijke en consistente grenzen. Wanneer je kind merkt dat ‘nee’ niet altijd nuttig is om iets te bereiken, zal het gedrag afnemen.
Bied keuzes aan
Door twee opties te geven, laat je je kind meedenken zonder de volledige controle te geven. In plaats van te vragen ‘Wil je je jas aan?’, kun je zeggen: ‘Wil je de blauwe of de rode jas aan?’. Zo geef je ruimte voor zelfstandigheid, zonder dat het kind de richting volledig bepaalt.
Erken gevoelens
Laat je kind weten dat je begrijpt waarom hij of zij ‘nee’ zegt. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Ik snap dat je liever speelt, maar het is tijd om te eten.’ Door begrip te tonen voelen kinderen zich gezien en gehoord, wat de weerstand kan verminderen.
Wanneer moet je je zorgen maken?
In de meeste gevallen is het zeggen van ‘nee’ een normaal onderdeel van de ontwikkeling. Als je echter merkt dat je kind extreem negatief gedrag vertoont, agressief is of nauwelijks contact zoekt met anderen, dan kan het zinvol zijn om met een professional te praten. Kinderpsychologen of het consultatiebureau kunnen meekijken en advies geven.
Tot slot
Het steeds ‘nee’ zeggen is een normale en zelfs gezonde fase in de ontwikkeling van een peuter. Als moeder is het belangrijk om begripvol, maar ook standvastig te zijn. Door kalmte, heldere grenzen en keuzemogelijkheden aan te bieden, kom je samen deze uitdagende, maar waardevolle fase door.
