Wanneer je peuter ineens scheldwoorden gebruikt
Je zit rustig aan tafel met je driejarige en plots roept hij een scheldwoord dat je niet eens hardop wilt herhalen. Je schrikt je rot, vraagt waar hij dat woord vandaan heeft, maar hij haalt onschuldig zijn schouders op. Herkenbaar? Welkom in het dagelijks leven van een alleenstaande moeder.
Waar komen die woorden vandaan?
Kleine kinderen zijn net sponzen: ze nemen alles op wat ze horen. Of het nu op straat is, bij opa en oma, in een filmpje op de tablet of zelfs van oudere kinderen op het schoolplein. Ze begrijpen vaak de betekenis nog niet, maar de klank of de reactie die volgt, maakt het woord interessant. Wat vooral tricky is, is dat jonge kinderen de kracht van sommige woorden nog niet snappen. Ze merken echter wél dat het iets doet met de sfeer in de kamer.
Wat deed ik als moeder?
Toen mijn zoon voor het eerst een 'vies' woord gebruikte, wist ik eerst niet hoe ik moest reageren. Lachen is verleidelijk — want het klinkt ergens ook wel grappig, dat kleine stemmetje met een groot mensenwoord. Maar ik besloot al snel om hier meer bewust mee om te gaan. Ik negeerde de woorden op het moment zelf en sprak er later rustig over, zonder oordeel.
Wat is een goede aanpak?
Volgens pedagogen is het belangrijk om kalm te blijven. Straf geven of boos worden kan averechts werken. De meeste kinderen gebruiken de woorden puur omdat ze zien dat het een reactie oplevert. Je kunt op een rustig moment uitleggen waarom sommige woorden niet fijn zijn om te gebruiken, en dat jullie thuis liever op een leuke manier met elkaar praten. Soms helpt het om alternatieven te bedenken. Mijn zoon zegt nu ‘boterhamplant’ als hij boos is — helemaal prima.
Hoe ga je ermee om in het openbaar?
Dat je doodschaamt als je kind in de supermarkt keihard een grof woord roept, begrijp ik als geen ander. Mijn tip: hou je hoofd koel. De meeste mensen hebben ook kinderen (gehad) of snappen gewoon dat het erbij hoort. Glimlach en vertel je kind in korte woorden dat dat niet iets is wat je zegt tegen anderen.
Tot slot: het gaat weer over
Zoals met zoveel fases in de opvoeding, gaat ook deze weer voorbij. Consequent, rustig en liefdevol reageren werkt op de lange termijn het beste. Jij bent het grote voorbeeld. En als moeder leer je dagelijks bij, dat kan ik je verzekeren.
