de bijzondere geur van regen
Iedereen kent het: je loopt buiten en ineens begint het te druppelen. Nog voordat je nat wordt, komt er een herkenbare, frisse geur voorbij. Veel mensen vinden die geur heerlijk, maar weten niet waar die precies vandaan komt. Toch heeft deze alledaagse ervaring een verrassend wetenschappelijke uitleg.
hoe heet de geur van regen
De geur van regen heeft zelfs een officiële naam: petrichor. Dat woord komt uit het Grieks. "Petra" betekent steen en "ichor" was in de Griekse mythologie het bloed van de goden. Samen verwijst het naar de bijna magische geur die vrijkomt wanneer regen op een droge bodem valt.
Petrichor is dus niet zomaar een verzonnen internetwoord, maar een term die al in de jaren zestig door twee onderzoekers werd geïntroduceerd. Zij beschreven precies welke stoffen verantwoordelijk zijn voor deze bijzondere regenlucht.
waar komt die geur precies vandaan
oliën in de grond
In droge periodes maken sommige planten hele kleine hoeveelheden olieachtige stoffen aan. Die stoffen komen in de bodem terecht en hechten zich daar aan zand en kleideeltjes. Je merkt er niets van zolang het droog is, maar ze liggen als het ware te wachten tot de eerste druppels vallen.
Valt er eindelijk regen, dan helpt het water om deze oliën los te weken uit de grond. De stoffen komen samen met de luchtbelletjes naar boven en verspreiden zich door de lucht. Zo ruik je ze zelfs als je niet direct in de regen staat.
bacteriën spelen ook een rol
Naast planten hebben ook bodembacteriën een aandeel in de geur van regen. Vooral een groep bacteriën die in de grond leeft, de zogeheten actinobacteriën, is belangrijk. Wanneer deze bacteriën afsterven, maken ze een stofje vrij dat geosmin heet. Dat stofje heeft een aardse, soms een beetje muffe geur.
De menselijke neus is extreem gevoelig voor geosmin. Zelfs heel weinig is al genoeg om het te ruiken. Als regen de grond raakt, komt geosmin makkelijker vrij in de lucht. Samen met de oliën van planten vormt het de typische regenlucht die zoveel mensen prettig vinden.
waarom ruikt regen soms sterker dan anders
Niet iedere regenbui ruikt hetzelfde. Meestal ruik je petrichor vooral na een lange droge periode. De reden is simpel: hoe langer het droog is geweest, hoe meer oliën en andere stoffen zich hebben kunnen ophopen in de bodem. De eerste regenbui spoelt als het ware een voorraadje geur vrij.
Ook de soort ondergrond speelt een rol. Een stoep van steen of beton kan anders ruiken dan een tuin met aarde en planten. In een bos ruikt regen vaak extra intens, omdat daar veel organisch materiaal ligt, zoals bladeren en takken. Al die verschillende omstandigheden zorgen voor hun eigen variatie op de regenlucht.
maakt de geur van regen ons echt rustiger
Veel mensen zeggen dat de geur van regen hen kalmeert of een gevoel van nostalgie oproept. Daar is geen simpel, eenduidig wetenschappelijk bewijs voor, maar er zijn wel logische verklaringen. De combinatie van frissere lucht, lagere temperatuur en het zachte geluid van regen kan ontspannend werken.
Bovendien koppelt je brein geuren vaak aan herinneringen. Als je bijvoorbeeld fijne jeugdherinneringen hebt aan buitenspelen in de regen, kan de geur van petrichor die gevoelens opnieuw naar boven halen. Zo wordt een simpel natuurverschijnsel een persoonlijk, prettig moment.
