Waarom voelt tijd anders als je ouder wordt
Veel mensen hebben het gevoel dat de tijd steeds sneller gaat naarmate ze ouder worden. Als kind leek een zomervakantie eindeloos te duren, maar als volwassene is zo’n vakantie soms voorbij voor je het weet. Toch tikt de klok nog steeds even snel. Wat gebeurt er dan in ons hoofd?
In dit artikel leggen we op een begrijpelijke manier uit waarom tijdsbeleving verandert. Niet met ingewikkelde formules, maar met alledaagse voorbeelden waar iedereen zich in kan herkennen.
Hoe je brein herinneringen opslaat
Een belangrijke verklaring ligt in de manier waarop je brein herinneringen maakt. Nieuwe ervaringen vragen meer aandacht. Je hersenen zijn dan druk bezig met opnemen, vergelijken en ordenen. Daardoor voelt een periode vol nieuwe indrukken vaak langer.
Als kind maak je bijna elke dag iets voor het eerst mee. De eerste keer naar school, de eerste keer fietsen zonder zijwieltjes, de eerste keer logeren. Je brein staat continu aan en slaat veel details op. Later, als je leven voorspelbaarder wordt, lijkt de tijd juist sneller te gaan omdat dagen meer op elkaar lijken.
Routine maakt tijd compacter
Wanneer je dagen een vaste structuur hebben, gebeurt er in jouw beleving minder bijzonders. Je staat op, gaat naar je werk of studie, doet ongeveer hetzelfde, eet avondeten en gaat naar bed. De afzonderlijke dagen vloeien in je geheugen in elkaar over tot één grote, grijze strook. Als je daar later op terugkijkt, voelt zo’n periode korter dan hij in werkelijkheid was.
Daarom lijkt een drukke, afwisselende week vaak langer te duren dan een rustige week waarin je weinig nieuws doet, ook al bevatten beide weken gewoon zeven dagen.
De rol van verhoudingen in je leven
Een andere manier om ernaar te kijken is via verhoudingen. Voor een kind van tien jaar is één jaar maar liefst tien procent van zijn hele leven. Voor iemand van vijftig is datzelfde jaar nog maar twee procent. Onbewust vergelijken we nieuwe tijd met alle tijd die we al hebben meegemaakt. Hoe ouder je wordt, hoe kleiner een jaar aanvoelt in verhouding tot je hele leven.
Dit maakt niet dat de tijd echt sneller gaat, maar wel dat je het zo ervaart. Je hebt simpelweg meer jaren om mee te vergelijken.
Wat je zelf kunt doen om tijd ‘langzamer’ te laten voelen
Hoewel je de klok niet kunt terugdraaien, kun je wel invloed hebben op hoe je tijd beleeft. Door bewust nieuwe ervaringen op te zoeken, voelt de tijd vaak rijker en voller. Denk aan een nieuwe hobby, een andere route naar je werk of het plannen van kleine uitstapjes.
Bewust stilstaan bij momenten
Ook stilstaan bij wat je doet helpt. Als je altijd haast hebt, jaag je als het ware door je dagen heen zonder ze echt te registreren. Door af en toe bewust te vertragen, herinner je je later meer details. Daardoor kan een dag voller en langer aanvoelen, zonder dat hij daadwerkelijk meer uren heeft.
