Waarom de geur van regen zo herkenbaar is
Iedereen kent het: je loopt buiten en nog voordat de eerste druppels vallen, ruik je dat het gaat regenen. Die typische, frisse geur noemen we vaak gewoon ‘de geur van regen’. Toch komt die geur niet alleen van het water dat uit de lucht valt. Er gebeurt veel meer in de lucht, in de grond en zelfs op stoeptegels dan je denkt.
Wat is petrichor eigenlijk
De officiële naam voor de geur na een droge periode met regen is petrichor. Dit woord komt uit het Grieks en betekent zoiets als ‘steen’ en ‘levenssap’. Wetenschappers gebruikten deze naam om te beschrijven waarom droge grond zo lekker kan ruiken als er eindelijk een bui valt.
Op droge dagen laten planten en bomen allerlei oliën en stoffen los die in de grond en op oppervlakken terechtkomen. Als het langdurig droog is, hopen die stoffen zich op. Zodra de eerste regendruppels vallen, komen deze weer vrij en verspreiden ze zich in de lucht. Dat mengsel van plantenstoffen en vocht geeft die warme, aardse geur waar veel mensen rustig of zelfs nostalgisch van worden.
De rol van bacteriën in de grond
Niet alleen planten zijn belangrijk voor de geur van regen. In de bodem leven miljoenen bacteriën. Een bekende groep daarvan zijn actinobacteriën. Deze micro-organismen maken een stofje aan dat geosmine heet. Dit is een moeilijk woord, maar je ruikt het veel vaker dan je denkt.
Geosmine heeft een sterke, aardse geur. Wanneer het na een droge periode gaat regenen, komen er kleine luchtbelletjes vrij uit de bodem. In die belletjes zit geosmine. Als die belletjes kapot spatten, bijvoorbeeld op een stoeptegel of op de aarde, komt het stofje in de lucht en ruik jij het. Je neus is daar verrassend gevoelig voor, zelfs in heel kleine hoeveelheden.
Waarom sommige mensen regen anders ruiken
Herinneringen en emoties
De geur van regen roept vaak herinneringen op: spelen buiten als kind, vakantie op de camping of een zomerse bui na een hete dag. Je hersenen koppelen geuren snel aan momenten uit je leven. Daardoor kan dezelfde regen voor jou een heel andere sfeer hebben dan voor je buurman.
Voor de een voelt het veilig en gezellig, voor de ander juist somber. De geur zelf is hetzelfde, maar jouw brein plakt er een eigen gevoel aan vast.
Verschil per plek en seizoen
Regen in de stad ruikt anders dan regen in het bos of aan zee. In de stad mengt de regen zich met uitlaatgassen, stof en materialen zoals asfalt en beton. In de natuur mengt het zich met dennennaalden, nat hout en bladeren. Ook het seizoen speelt mee: in de lente ruik je meer nieuwe plantengroei, in de herfst meer rottende bladeren en vochtige aarde.
Waarom de eerste regen vaak het lekkerst ruikt
Veel mensen vinden dat vooral de eerste regen na een lange, droge periode het lekkerst ruikt. Dat komt doordat er dan extra veel stoffen zijn opgehoopt op de grond en op oppervlakken. De eerste druppels werken als een soort schoonmaakmiddel dat alles in één keer losweekt en de lucht in slingert.
Bij een lange, aanhoudende regenbui neemt de geur vaak snel af. De losse stoffen zijn dan grotendeels weggespoeld en de lucht is als het ware ‘opgefrist’. De bijzondere regenlucht is dan weer even verdwenen, tot de volgende droge periode zich aandient.