Wat is die ‘regenlucht’ eigenlijk
Iedereen kent het: na een warme, droge dag valt eindelijk de regen en ineens ruikt de wereld anders. Fris, schoon, bijna nostalgisch. Veel mensen noemen het gewoon ‘de geur van regen’, maar in werkelijkheid gaat het om een paar bijzondere natuurverschijnselen die samen dat herkenbare luchtje maken.
De geur die we ruiken is dus niet de regen zelf, maar wat er gebeurt op de grond, in de lucht en in de natuur zodra de eerste druppels vallen.
De rol van petrichor
Er is een woord bedacht voor de geur na een flinke periode van droogte: petrichor. Dit is een combinatie van oliën en stoffen die zich in de grond en op stenen verzamelen als het lang niet geregend heeft. Planten maken sommige van die stoffen aan als bescherming tegen droogte.
Hoe petrichor ontstaat
Tijdens droge dagen hechten die oliën en stofdeeltjes zich aan de bovenste laag van de grond, op stoeptegels, muren en stenen. Zolang het droog is, ruik je daar weinig van. Maar zodra er regen valt, slaan de druppels op die oppervlakken uiteen in hele kleine belletjes. In die belletjes wordt lucht gevangen met daarin de geurstoffen van de grond.
Die microscopische belletjes knappen vervolgens uit elkaar en schieten kleine geurdeeltjes de lucht in. De wind neemt die deeltjes mee en jouw neus vangt ze op als de typische, aardse geur van regen na droogte.
Bacteriën die meehelpen aan de geur
Niet alleen planten spelen een rol, ook bepaalde bacteriën doen mee. In de bodem leven actinobacteriën, een soort bacteriën die organisch materiaal afbreken. Zij maken een stof aan die geosmine heet. Deze stof heeft een heel sterke, aardse geur. Mensen kunnen geosmine al in extreem kleine hoeveelheden ruiken.
Waarom je geosmine zo goed ruikt
Onze neus is opvallend gevoelig voor deze geur. Mogelijk is dat een erfenis uit vroegere tijden, toen mensen waterbronnen en natte plekken moesten kunnen vinden om te overleven. Waterrijke plekken bevatten vaak meer van dit soort bacteriën, dus de geur van geosmine kon een nuttig signaal zijn.
Als regen de grond raakt, komt ook geosmine vrij in de lucht. Samen met petrichor zorgt dit voor dat vertrouwde, bijna ‘bosachtige’ geurtje, zelfs midden in de stad.
Waarom regen na warmte anders ruikt dan een bui in de winter
Na een warme dag lijkt de geur van regen sterker dan op een kille herfstdag. Dat heeft meerdere oorzaken. Warme lucht kan meer geurstoffen vasthouden dan koude lucht. Bovendien is het in de zomer vaak droger, waardoor er meer oliën en stofdeeltjes op de grond liggen te wachten tot de eerste druppels vallen.
Ook speelt verdamping een rol. Door de warmte stijgen geurdeeltjes sneller op, waardoor de lucht om je heen in korte tijd vol komt te zitten met allerlei geuren. Daardoor heb je het gevoel dat de regen extra intens ruikt.
Waarom we die geur vaak als prettig ervaren
Voor veel mensen roept de geur van regen na een warme dag een gevoel van opluchting op. De hitte breekt, de lucht voelt frisser en je koppelt dat moment misschien onbewust aan fijne herinneringen: spelen in de regen, vakantie, of simpelweg het einde van benauwde warmte.
Onze hersenen koppelen geuren makkelijk aan emoties en herinneringen. Zo wordt de geur van regen een soort mentale snelkoppeling naar rust, vernieuwing en afkoeling. Daarom kan een simpele regenbui zo’n grote invloed hebben op hoe je je voelt.
